Chất lượng và hiệu quả giáo dục được nâng lên khi quá trình giáo dục trở thành quá trình tự giáo dục. Trong bối cảnh hiện nay, tự học là một đòi hỏi tất yếu khách quan không thể thiếu được trong quá trình học tập. Người học buộc phải có thói quen tự học, để phát huy năng lực của bản thân và đáp ứng đòi hỏi của công việc trong tương lai.
Trường đại học khác cơ bản với mọi nhà trường ở các cấp đào tạo khác là khả năng tự học và tự nghiên cứu của sinh viên. Nhà trường đại học giúp cho sinh viên biết cách học, tự học, tự nghiên cứu và biết vận dụng những hiểu biết để lý giải các vấn đề thực tiễn đặt ra. Tự học là một nhu cầu thiết thực đối với bản thân sinh viên. Tự học không chỉ khi còn ngồi trên ghế nhà trường mà là công việc cần làm suốt cả cuộc đời. Bởi vì, khối lượng kiến thức mà sinh viên tiếp thu được ở nhà trường không phải là ít nhưng vô cùng nhỏ bé so với bể kiến thức nhân loại. Để đối mặt với nền kinh tế tri thức sinh viên cần phải tự học, tự nghiên cứu nhiều hơn nữa dưới sự hướng dẫn của thầy cô giáo, thay đổi nhận thức, thay đổi tư duy là rất cần thiết.
Tự học là một thuộc tính vốn có của con người, là con đường phát triển nội lực của mỗi cá nhân, của cả dân tộc, là động lực chính của quá trình giáo dục - đào tạo. Việc tự học cần thiết đối với sinh viên, vì nó không chỉ trang bị kiến thức và kỹ năng nghề nghiệp cho sinh viên, mà còn hình thành ở họ năng lực tự học, thích ứng với cuộc sống ngày càng phát triển. “Học để biết, học để làm, học để chung sống và học để thành người”, vì thế đòi hỏi sinh viên phải rèn luyện năng lực tự học cho bản thân để phù hợp với yêu cầu của xã hội.
Hoạt động tự học của SV là hoạt động tự giác, tích cực, chủ động sáng tạo dưới sự hướng dẫn gián tiếp của giáo viên nhằm chiếm lĩnh những tri thức khoa học bằng hành động của bản thân và đạt được mục tiêu của giáo dục và đào tạo.
Hoạt động tự học là một hoạt động tìm ra ý nghĩa làm chủ kỹ xảo nhận thức, tạo ra cầu nối nhận thức trong tình huống học tập; tự biến đổi mình, tự làm phong phú mình bằng cách thu lượm và xử lý thông tin từ môi trường sống xung quanh mình; tự tìm kiến thức bằng hành động của chính mình, cá nhân hoá việc học tập đồng thời hợp tác với bạn bè trong cuộc sống cộng đồng lớp học dưới sự huớng dẫn của thầy cô giáo.
Như vậy trong hoạt động tự học, việc tích cực, độc lập nhận thức của SV không tách rời vai trò tổ chức điều khiển của giáo viên đảm bảo sự thống nhất biện chứng giữa hoạt động dạy của thầy và hoạt động học của trò. Quá trình dạy tự học là một hệ thống toàn vẹn bao gồm ba thành tố: Thầy (dạy) – Trò (tự học) và tri thức, chúng tương tác, thâm nhập vào nhau và qui định lẫn nhau… tạo ra chất lượng và hiệu quả của giáo dục và đào tạo.
Với sinh viên K45 ngành Quản trị kinh doanh trường Đại học Công nghiệp Việt Hung, nhập học trong điều kiện vô cùng đặc biệt. Bởi sự ảnh hưởng của dịch bệnh Covid 19 các em không những nhập học online mà còn hoàn thành hai kỳ học trong điều kiện học trực tuyến. Hoạt động tự học của các em cũng có rất nhiều điểm mới. Chia sẻ của Lê Quỳnh Chi sinh viên K4599 DHQTKD2:
- Mới đầu em cảm thấy rất khó khăn, khác hẳn với khi chúng em còn học cấp 3. Đầu tiên chúng em phải làm quen với các tài liệu học tập dưới dạng bản mềm, dạng file. Với một học phần ngoài giáo trình chính chúng em còn cần tra cứu thêm nhiều tài liệu tham khảo. Mà số lượng thông tin trên mạng lại quá nhiều khiến cho việc chắt lọc và lựa chọn gặp khó khăn. Nhưng chúng em cũng nhận được sự hướng dẫn của các thầy cô giáo bộ môn về việc lựa chọn tài liệu giúp cho việc tra cứu được giới hạn hơn.
Sinh viên Lê Thành Long cho biết:
- Sau mỗi buổi học thầy cô đều có phần hướng dẫn tự học và tài liệu. Nhưng do chưa quen với việc tự học, tự tra cứu tài liệu nên em cũng không quan tâm đến vấn đề này lắm. Vì vậy giai đoạn đầu em cảm thấy môn học khá khó hiểu, nhiều chỗ thấy thầy cô nói khá nhanh. Sau đó quen dần em thường xem trước giáo trình nội dung của buổi hôm sau. Lên mạng tra cứu thêm các tài liệu ngoài giáo trình để hiểu kỹ vấn đề hơn. Những gì còn thắc mắc nữa thì em sẽ hỏi các thầy cô khi lên lớp. Hiện nay em đã cảm thấy việc học không quá khó như ban đầu.
Nói đến những khó khăn gặp phải trong hoạt động tự học. Chủ yếu các em cảm thấy chưa quen với cách học mới. Kho tàng kiến thức quá rộng lớn khiến việc chắt lọc thông tin của các em mất nhiều thời gian. Việc thay đổi thói quen đọc sách từ bản cứng sang bản mềm cũng gây ảnh hưởng tới việc học. Chưa kể đến nhưng tài liệu trên mạng có thể chưa được kiểm duyệt chính thống. Chia sẻ của bạn Hải Yến Sinh Viên K45 cơ sở Lê Văn Lương:
- Em thấy các anh chị khóa trên thường ra các thư viện lớn như thư viện Đại học quốc gia, hay kinh tế quốc dân để tìm đọc sách. Sau khi lên học trực tiếp em cũng dự định sẽ tìm đọc các tài liệu tham khảo tại các thư viện đó. Hoặc mượn sách ở thư viện nhà trường. Nhưng sách này đã được kiểm duyệt nên kiến thức chúng em có được sẽ chính xác.
Từ những chia sẻ trên chúng ta cũng thấy rõ vai trò cần thiết của giảng viên trong việc hướng dẫn sinh viên tự học cũng như cần hình thành cho sinh viên những kỹ năng tự học cần thiết. Đây cũng sẽ là cơ sở để đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tự học của sinh viên ngành Quản trị trường Đại học Công nghiệp Việt Hung.
Tác giả: Nguyễn Thị Thanh Hiên
Khoa Quản trị - ngân hàng